Jednym z elementów wyróżniających chrześcijaństwo wschodnie od zachodniego na obszarach Europy Środkowej były ikony. Ikony to święte obrazy będące według teologii wschodniej oknem do boskiego świata. Obecne były w przestrzeni świątyń zarówno prawosławnych jak i greckokatolickich. Cerkwie nie były jedynym miejscem, gdzie chrześcijanin z ludu mógł obcować ze świętymi z ikon. Ci drudzy mieszkali także w przestrzeni domowej. Ikony domowe różniły się jednak od tych cerkiewnych. Święci wyobrażani na nich byli bardziej ludzcy, nierzadko ich oblicza wyrażały emocje bliskie ludziom, w niektórych przypadkach policzki świętego spowijał rumieniec. Słowem święci z huculskiej, wołoskiej czy bukowińskiej chaty byli swym wyglądem i powierzchownością byli bliscy swym wyznawcom. Mały Jezus na rękach Matki Boskiej sprawiał czasem wrażenie urwisa, jakich było pełno po karpackich wioskach. Jego Matka czasem przypominała korpulentną wiejską kobietę, a nie matkę Syna Bożego. Świętych ludowi twórcy przybierali w elementy ludowego stroju. Na niektórych dojrzeć można było elementy ludowego haftu, krajki. W ikonach ludowych ich twórcy używali także innych barw i zdobień niż ci, u których zamawiano ikony cerkiewne. Domowi święci najczęściej wyobrażani byli na żywym tle, przybrani w niemniej pstrokate tkaniny. Otaczani byli nie złotem i srebrem jak ich świątynni pobratymcy, a ornamentami roślinnymi czy gwiazdami. Dzięki temu Jezus Chrystus, Matka Boska, św. Jerzy czy Mikołaj, ale także wielu innych, przestawali być członkami świata obcego, nieosiągalnego, a stawali się miejscowymi, bliższymi, swoimi.
Domowe ikony miały też innych autorów niż te z cerkiewnych wnętrz. Ci pierwsi pozostają do dziś bezimiennymi nieprofesjonalnymi samoukami o większym lub mniejszym talencie, określani dawniej mianem bohomazów. Ci lokalni artyści ludowi tworzyli dla ludu. Odpowiadali na zapotrzebowanie związane z rodzinnymi uroczystościami, chrztem, ślubem czy imieninami. Na malowane obrazy na deskach, szkle czy płótnie przenosili, tak jak potrafili, swoje wyobrażenia świętości i boskości. Szukając oblicza świętych sięgali po twarze swych bliskich, sąsiadów czy nawet własne oblicza.
Na domowych ikonach pojawiał się szereg postaci, przy czym lokalnie ludność z czcią odnosiła się do różnych świętych. W ten sposób na różnych obszarach Europy Środkowej popularność zyskiwali inni święci. Gdzieniegdzie obecne były wizerunki śś. Jerzego (Jury), Mikołaja, czy Archanioła Michała (Michaiła), gdzie indziej z kolei kultem cieszyli się śś. Konstantyn i Helena, Kosma i Damian czy Archanioł Gabriel. Święci obecni na domowych ikonach byli patronami swoich imienników, ale także różnych prac i profesji. Św. Jerzy sprzyjać miał pasterzom, św. Helena patronowała zasiewom i obfitym plonom, a św. Barbara czuwać miała nad tymi, którzy trudnili się wyszywaniem.
Święci z domowych ikon towarzyszyli ludowi w ich codziennym życiu i trudzie. Do nich chrześcijański lud wznosił codzienne modlitwy przed posiłkami i przed snem. Ich prosił o zdrowie i pomyślność w gospodarce czy podróży. Popularność domowych ikon rozwinęła się zwłaszcza w XIX w., z czasem jednak wraz z rozpowszechnieniem się oleodruków i reprodukcji fotograficznych święci ze szklanych i drewnianych ikon zaczęli znikać i ustępować miejsca swoim nowoczesnym następcom.
Ikona ludowa różniła się regionalnie nie tylko rodzajem przedstawianych świętych, ale także sposobem ich przedstawiania.
Ikony huculskie - najczęściej malowano na szkle. Na przedstawieniach świętych dominowała żywa czerwień. Najpopularniejszym świętym na tym obszarze był św. Mikołaj, ale z racji popularności pasterstwa, jako formy gospodarowania, dużym poważaniem cieszył się także św. Jerzy.
W ikonach bukowińskich - obecna była bardzo żywa kolorystyka. Na horyzontalnie wymalowanych ikonach pojawiał się barwy ciemnoniebieskie, czerwono-pomarańczowe, jaskrawa zieleń czy odcienie żółtego ugru. Bardzo popularnym wyobrażeniem pojawiającym się na ikonach było ukrzyżowanie Jezusa wraz z stojącymi przy krzyżu Matką Boską i św. Janem. Ikony bukowińskie były również bogato dekorowane motywami solarnymi - gwiazdkami, rozetami czy elementami roślinnymi.
